Biuro podróży Trip7.pl
Blog

Wybitni Islandczycy

Naród Islandzki mimo, że niewielki, może poszczycić się wieloma znakomitymi przedstawicielami: politykami, artystami, sportowcami czy duchownymi. W tym artykule przyjrzymy się sylwetkom niektórych z nich.

Halldór Kiljan Laxness

Wybitny islandzki pisarz i laureat Literackiej Nagrody Nobla z 1955 roku. Urodził się w Reykjaviku w 1902 roku i był człowiekiem nietuzinkowym, dużo podróżował. Spędził trzy lata w Stanach Zjednoczonych, gdzie uświadomił sobie bogactwo islandzkiej kultury. W swojej twórczości łamał wcześniej obowiązujące formy, odwoływał się do współczesnych problemów swojej ojczyzny, nie krył także swoich lewicowych poglądów. Bohaterami jego książek często są prości ludzie np. chłopi i rybacy. Nie brak w nich także wątków patriotycznych (za jego życia Islandia nie była krajem niepodległym). Jego największym dziełem jest trylogia historyczna Dzwon Islandii, która powstała podczas II wojny światowej „ku pokrzepieniu serc”. Wydarzenia w niej przedstawione odnoszą się do historii z XVII i XVIII wieku. Zmarł w 1998 roku, uważany jest za jednego z największych pisarzy XX wieku.

Thorvaldur Thoroddsen

Urodzony w 1855 roku geograf i geolog. Studiował na uniwersytetach w Danii i Niemczech, podróżował po całej Europie. Po powrocie do ojczyzny pracował jako nauczyciel. Organizował ekspedycje, mające na celu lepsze poznanie geografii i geologii Islandii. Odkrył wiele obszarów pustynnych, do tej pory nietkniętych, badał lodowce i trzęsienia ziemi. Napisał wielki geograficzny opis Islandii i historię islandzkiej geografii.

Árni Magnússon

Wybitny uczony i kolekcjoner rękopisów. Większość życia spędził w Kopenhadze, gdzie zajmował się literaturą islandzką. Część kolekcji jego rękopisów została pochłonięta przez pożar duńskiej stolicy. Uczony uratował najważniejsze z nich. Król Danii zalecił mu przeprowadzenie pierwszego powszechnego spisu ludności na Islandii. Zajęło mu to jedenaście lat, ale przedsięwzięcie zakończyło się sukcesem w 1703 r. Jego zbiór zgodnie z testamentem trafił do jego macierzystego uniwersytetu.

Briet Bjarnédinsdóttir

Jedna z kobiet, której Islandki mogą zawdzięczać prawa wyborcze. Była sufrażystką, która uparcie walczyła o możliwość głosowania w wyborach oraz ogólne uznanie równości kobiet z mężczyznami. W 1907 roku założyła Stowarzyszenie Walki o Prawa Kobiet, a tym samym przyczyniła się znacznie do ustanowienia aktu z 1915 roku, dającego Islandkom prawo do głosowania w wyborach parlamentarnych.

Jón Arason

Biskup katolicki żyjący na przełomie XV i XVI wieku. Wprowadził w Islandii drukarstwo. Sprzeciwiał się także pojawianiu się religii luterańskiej w kraju oraz towarzyszącemu reformacji wzrostowi ingerencji duńskiego króla w sprawy wyspy. Jako wróg duńskiego rządu został najpierw okaleczony przed odrąbanie rąk, a później ścięty wraz ze swoimi dwoma synami. Stał się symbolem islandzkiej walki przeciw brutalnej władzy Danii. Do dziś uznawany za bohatera narodowego.

Ásmundur Sveinsson

Najbardziej znany islandzki rzeźbiarz. Zdobył szerokie wykształcenie na wielu europejskich uniwersytetach. Mieszkał w Reykjaviku i właśnie tam możemy podziwiać niektóre z jego dzieł oraz odwiedzić poświęcone mu muzeum. Tworzył w nurcie kubizmu, chociaż w biegiem lat zaczął skłaniać się ku abstrakcjonizmowi.

Skúli Magnússon

Osiemnastowieczny namiestnik i urzędnik odpowiedzialny za ekonomię Islandii. Walczył przeciwko duńskiemu monopolowi handlowemu, który miał negatywne skutki dla gospodarki wyspy. Próbował założyć krajowe zakłady przemysłowe i wprowadzał wiele reform. Niestety jego działalność zakończyła się niepowodzeniem. Odegrał ogromną rolę w rozwoju Reykjaviku i jest nazywany ojcem miasta stołecznego Islandii.

Gudjón Samúelsson

Został państwowym architektem i profesorem na uniwersytecie w Reykjaviku. Zaprojektował wiele budowli publicznych w stolicy m.in. Bank Narodowy, Teatr Narodowy, szpital publiczny, kościół katolicki Landakotskirkja i kościół luterański Hakkgrimskirkja. W swoich projektach inspirował się starymi, tradycyjnymi elementami, a także islandzką przyrodą m.in. bazaltowymi kolumnami. Tym samym stworzył oryginalny, narodowy styl budownictwa.

Ásgrimur Jónsson

Malarz pochodzący z ubogiej rodziny chłopskiej. Studiował w Kopenhadze, a później podróżował po Europie. Po powrocie do ojczyzny zamieszkał w Reykjaviku. Jego malarstwo charakteryzuje realistyczne ukazywanie niesamowitej islandzkiej natury: wulkanów, lodowców, łąk, gór. W jego dawnej pracowni powstała galeria nazwana jego imieniem. Można tam oglądać bogate zbiory jego obrazów i akwareli.

Jón Sigurðsson

Dzień jego urodzin – 17 czerwca (1811 roku) do dziś jest świętowany jako Dzień Niepodległości Islandii. Jón Sigurðsson był wielkim uczonym i jeszcze większym patriotą. To on po wielu staraniach doprowadził do tego, że Islandii uzyskała autonomię, a rząd duński nadał jej konstytucję. Już na studiach w Kopenhadze z kolegami założył klub patriotyczny wydający własne czasopismo. Jón pisał do niego artykuły o historii, języku i kulturze Islandii. Zawodowo zajmował się między innymi odczytywaniem rękopisów sag grenlandzkich, będących częścią dawnej kultury islandzkiej, a także katalogowaniem starych rękopisów islandzkich w Szwecji. Jego największymi dziełami były: wielotomowy spis dzieł opisujących najdawniejszą historię Islandii i dzieło o prawodawstwie islandzkim, które obowiązywało przez osiemset lat bez przerwy. Równolegle z pracą naukową walczył on o autonomię dla Islandii m.in. przywrócenie Althingu zakazanego przez władze duńskie i zlikwidowanie monopolu handlowego, który hamował rozwój wyspy. Założył specjalne czasopismo, które miało uświadamiać Islandczyków o obecnej sytuacji kraju i rozbudzić w nich uczucia niepodległościowe. Chociaż droga do całkowitej wolności Islandii była jeszcze długa, to bez Jóna Sigurðssona mogłaby być jeszcze dłuższa.

.