Marzy Ci się zobaczenie maskonurów na żywo? Nie jesteś w tym odosobniony. Jest coś wyjątkowego w tych ptakach, że ludzie odwiedzają Islandię przede wszystkim dla nich. W tym artykule dowiesz się nie tylko ciekawych rzeczy o tym gatunku, ale także praktycznych informacji, które ułatwią Ci ich zobaczenie.
Maskonury to małe, wyjątkowej urody ptaki, które dzięki swojemu czarno-białemu umaszczeniu zawdzięczają łacińską nazwę fratercula arctica, czyli arktyczny braciszek. Charakterystyczny jest ich czerwono-pomarańczowy, garbaty dziób. Jego specjalna budowa umożliwia złapanie nawet dziesięciu ryb jednocześnie. Poza tym naukowcy odkryli jego fluorescencyjne właściwości. Zakłada się, że cecha ta ma pomóc w namierzaniu ofiar lub pełnić rolę w zachowaniach godowych. Ptaki te równie dobrze pływają, jak latają. Potrafią nurkować nawet na głębokość sześćdziesięciu metrów. W locie osiągają prędkość do dziewięćdziesięciu kilometrów na godzinę.
Maskonury mają wiele ciekawych zachowań. Gdy są rozzłoszczone tupią (stąd może pochodzić ich rosyjska nazwa тупик czyt. tupik) rozpościerając jednocześnie skrzydła i otwierając dziób. Ma to sprawić, że będą wyglądać groźnie i odstraszyć napastnika. Generalnie są jednak pokojowo nastawione i unikają konfrontacji. Symbolem uległości jest opuszczenie dziobu na pierś. Także w trakcie lądowania ptak wysuwa odpowiednio jedną stopę, aby dać znać towarzyszom, że nie stanowi zagrożenia. Rozczulający wydaje się też sposób powitania między osobnikami.
Pocierają one nawzajem swoje dzioby, co przypomina pocałunek. Obserwacje dowodzą, że maskonury przykładają ogromną wagę do interakcji społecznych, a ich zachowania potrafią być naprawdę złożone, wręcz ceremonialne.
Jako jedyny ptaki morski umieją posługiwać się narzędziami, np. używają patyków do drapania się po plecach. W okresie lęgowym wykopują łapkami i dziobem nory-gniazda, które mogą osiągnąć długość nawet dwóch metrów. Na ich końcu znajdują się komory wyściełane trawą i morskimi roślinami. Czasem ptaki zajmują opuszczone nory innych zwierząt np. królików. Samica składa jedno jajo, a potomkiem opiekują się oboje rodzice. Maskonury wracają co roku w to samo miejsce. Jak widać gatunek ten jest interesujący nie tylko przez słodki i nieco komiczny wygląd.
Maskonury stanowią prawdziwy symbol Islandii, chociaż zamieszkują wybrzeża całej półkuli północnej. Zobaczymy je także: w Kanadzie, Wielkiej Brytanii, na Wyspach Owczych, Szetlandach, Grenlandii, w Norwegii, Szwecji, Finlandii czy na Svalbardzie. Mimo licznej populacji, wciąż są uważane za gatunek zagrożony. Od wieków ptaki te były łowione dla ich smacznego mięsa, a czasem stanowiły główne pożywienie mieszkańców wyspy. Do dziś w niektórych restauracjach na Islandii można spróbować potraw z maskonura.
Maskonurów nie zobaczymy jednak na Islandii przez cały rok. Przylatują one na wyspę na okres lęgowy, który trwa przez całe lato (od czerwca do września). Resztę roku ptaki polują na powierzchni oceanu. Maskonury gniazdują na skalistych klifach Islandii. Istnieje wiele sposobów, aby dotrzeć do miejsc gniazdowania i móc obserwować ptaki. Można dojechać samodzielnie autem, przejść wyznaczonym szlakiem lub wybrać się na specjalny rejs. Czasem takie wycieczki zorganizowane połączone są z obserwacją wielorybów.
|
Miejsca znane z występowania maskonurów |
|
|
Klify Látrabjarg |
Najbardziej na zachód wysunięty punkt Islandii. Klify mają czternaście kilometrów długości i czterysta metrów wysokości. Stanowią jedną z głównych atrakcji Fiordów Zachodnich. Latem miejsce to ożywa, a miliony ptaków (nie tylko maskonurów) przylatuje tu gniazdować. Prowadzi tu wiele szlaków pieszych i możesz podejść bardzo blisko, zachowując co najmniej metr odległości od krawędzi, aby nie zapaść się w nory maskonurów. |
|
Klif Dyrhólaey |
Klif, który wychodzi w głąb oceanu to jedna z ważnych atrakcji Ring Road. Znajduje się na południu Islandii. Ptaki można obserwować zarówno z góry jak i z plaży. Kolonie maskonurów liczą tysiące osobników. |
|
Półwysep Tjornes |
Jest to mały, odległy półwysep na północy Islandii. Jego wschodnie wybrzeże znane jest z maskonurów. Dotrzeć do nich można pieszymi szklakami. |
|
Przylądek Ingólfshöfði |
To miejsce, otoczone potężnymi klifami, znajduje się między Skaftafell i Jökulsárlón. Dostać się do niego można przeprawiając się przez wydmy na północny-zachód. Mało kto tam dociera, więc jeżeli chcesz obserwować ptactwo w samotności, jest to miejsce dla Ciebie. |
|
Archipelag Vestmannaeyjar |
Wyspy Westman mają największą kolonię maskonurów atlantyckich na świecie! Znajdują się na południu Islandii, a dostać się tam można promem lub samolotem krajowym. Wiele firm organizuje wycieczki zorganizowane, a na miejscu znajdziesz wiele ofert rejsów, chociaż bez problemu możesz oglądać ptaki z klifów. |
|
Reyjkavik |
Od maja do sierpnia możemy wybrać się na rejs na wyspy maskonurów: Akurey i Lundi prosto z Starego Portu w stolicy. |
|
Fiord Breiðafjörður |
Fiord oddziela półwysep Snæfellsnes i Fiordy Zachodnie. Wiele wysepek stanowi idealne miejsce do gniazdowania maskonurów. Warto poszukać rejsu z historycznego miasteczka Stykkishólmur, chociaż nie są one skoncentrowane jedynie na oglądaniu ptaków. |
|
Wyspa Papey |
Wyspa znajduje się w bliskim sąsiedztwie wschodniego wybrzeża. Znajduje się na niej kolejna ogromna kolonia maskonurów. Do połowy XX wieku wyspa była zamieszkana przez ludzi. Dziś stanowi raj dla ptaków. Dostaniemy się na nią statkiem wypływającym z miasteczka Djúpivogur. |
|
Wyspa Grimsey |
Jedyne terytorium Islandii znajdujące się za kołem podbiegunowym. Maskonury jednak opuszczają wyspę wcześniej niż inne miejsca na Islandii. Wszystko ze względu na bardziej surowy klimat. Dostaniemy się tam promem lub samolotem np. z Akureyri. |
Jak widzicie miejsc, gdzie możemy obserwować te wyjątkowe ptaki jest tyle, że bez problemu dopasujecie tę atrakcję w plan całej podróży po Islandii.
Ptaki te są wciąż gatunkiem zagrożonym. Naszym obowiązkiem jest je chronić i nie dopuścić do ich zniknięcia. Podczas obserwacji pamiętaj o kilku zasadach i bezwzględnie ich przestrzegaj.
.
